WINA w postępowaniu rozwodowym i skutki rozstrzygnięcia o winie małżonka

Sąd orzekając rozwód orzeka czy i które z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia, ale na zgodny wniosek stron sąd zaniecha orzekania o winie -> skutek jakby żaden z małżonków nie ponosił winy.

Wina:

 - element obiektywny: zachowanie małżonka narusza jego obowiązki ustawowe lub wypływające z zasad współżycia społecznego

 - element subiektywny: naganność zachowania małżonka

Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie rozróżnia pojęcia winy mniejszej i większej, dla jej przypisania wystarczy każde zachowanie strony, które zasługuje na negatywną ocenę i które w jakimkolwiek stopniu przyczyniło się do rozkładu pożycia małżeńskiego i niedopuszczalna jest kompensata wzajemnych przewinień.

Przypisanie winy w powstaniu rozkładu pożycia wymaga ustalenia, że małżonek naruszył obowiązki wynikające z art. 23 krio wskutek umyślnego czy choćby nieumyślnego postępowania (SN wyrok z dnia 1 października 1997 r., I CKN 246/97, LEX nr 668911).

Rozstrzygnięcie o winie ma znaczenie dla żądania alimentów od małżonka:

Małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.

Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

Rozstrzygnięcie o winie ma również znaczenie ze względu na możliwość wyłączenia od dziedziczenia małżonka, przeciwko któremu spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu z jego winy, a żądanie to było uzasadnione.